Machosphere "is geen spel voor jongens"

Ze kiezen vrouwen als vijand, ze zijn er trots op dat ze vrouwenhatend zijn, ze veranderen gendergerelateerd geweld in een online spektakel, ze indoctrineren kinderen en profiteren daarvan – dit is de machosfeer, een “tikkende tijdbom die al is ontploft”, waarschuwen experts.

"We hebben een gepornificeerde samenleving, met ongereguleerde digitale platforms, waar vrouwenhaat en geweld tegen vrouwen spectaculair, gemonetariseerd en gecommercialiseerd worden. Het is een tijdbom, een maatschappelijk probleem dat al in onze handen is ontploft", benadrukt Maria João Faustino, specialist in seksueel geweld.

“Dit is niet zomaar een spelletje voor jongens”, garandeert Inês Amaral, onderzoeker bij het Observatorium voor Masculiniteiten van het Centrum voor Sociale Studies aan de Universiteit van Coimbra.

Volgens de deskundige is vrouwenhaat ‘verkoopbaar’, terwijl het ‘zieke en angstaanjagende’ filosofieën propageert, in een universum waarin mannen ‘niet-consensuele beelden van ontmoetingen met vrouwen delen, of zelfs video’s zonder enige seksuele inslag over vrouwen, moeders, zussen en zelfs dochters’.

“Reactionaire en patriarchale digitale culturen” creëren “nieuwe generaties die vertekende ideeën over intimiteit, toestemming, wederzijds genot en gelijkheid promoten”, zegt Diana Pinto van het Portugese Platform voor Vrouwenrechten.

De verhalen zijn een mix van ‘wrok, geweld en nostalgie naar een verloren patriarchale orde’ en zien de emancipatie van vrouwen als een bedreiging.

“Op fora, sociale media en streamingplatforms woekeren misogyne uitlatingen, die een cultuur bevorderen die meisjes en vrouwen seksualiseert, ontmenselijkt en zelfs verantwoordelijk houdt voor het geweld dat ze ondergaan”, zegt hij.

Deze ‘gewelddadige digitale cultuur’ wordt ‘versterkt door algoritmes en de monetisering van seksistische content, wat voor sommigen zeer winstgevend is, vooral voor de platforms’, zegt hij.

Het fundamentele probleem is “heel diepgeworteld en geworteld in eeuwenlange ongelijkheid en mannelijke suprematie”, en krijgt online “nieuwe wegen en dimensies van straffeloosheid”, benadrukt Maria João Faustino. Ze waarschuwt dat het “heel gemakkelijk is om jonge mannen te lokken, te vangen en te radicaliseren” voor dit soort toespraken.

De machosfeer “heeft vele echo’s en vele allianties” met “pornografie of extreemrechts” en “bevindt zich niet alleen in de catacomben van het internet”.

"Vrouwenhaters zijn mannen die ons leven delen in de maatschappij, die met ons leven, in onze huizen, in onze families. We moeten pijnlijk erkennen dat het mannen zijn zoals wij, en vaak mannen van wie we houden, die onze kinderen zijn, onze vaders, mannen die we vertrouwen," benadrukt hij.

Maria João Faustino waarschuwt dat het probleem structureel is en dat er “geen preventieve reactie of serieuze aanpak” heeft plaatsgevonden.

De Brit Andrew Tate, een zelfverklaarde vrouwenhater, is voor deze mannen “een soort held” en propageert toespraken “van afschuwelijk geweld en een zeer substantiële haat, die dagelijks door honderdduizenden jongeren wordt geconsumeerd”, aldus Inês Amaral.

“Kinderen gaan niet actief op zoek naar deze inhoud, maar ze zijn wel het doelwit van deze mensen”, waarschuwt de onderzoeker.

Vervolgens benadrukt hij dat er sprake is van mond-tot-mondreclame en de consumptie van bepaalde platforms, met name games, die vol zitten met dit soort ideeën. Daarmee vindt hij een ‘directe link’ tussen de machosfeer en de Alt-Right-bewegingen (alternatief rechts dat zich richt op het blanke superioriteitsdenken) in de Verenigde Staten van Amerika.

Het is een “verschrikkelijk probleem”, aangewakkerd “door het conservatieve discours van extreemrechtse groeperingen en partijen, die een harder discours legitimeren, hun toevlucht nemen tot geweld en de rol van vrouwen bagatelliseren”, benadrukt Sandra Cunha van FEM — Feministas em Movimento.

Tiago Rolino, advocaat, onderzoeksmanager en activist, ziet machismo als een “manifestatie van het patriarchale systeem”, de “top van de piramide van privileges” die “altijd aanwezig is” en die “volledige gelijkheid van rechten en kansen” blokkeert.

"De eerste slachtoffers van machismo zijn vrouwen. Maar ook mannen zijn slachtoffers. Ze plegen meer zelfmoorden, lijden vaker aan vermijdbare ziekten omdat ze niet naar de dokter gaan, gebruiken meer drugs, plegen meer misdaden en lijden vaker aan depressies", zegt hij.

“Een kostwinner zijn, moedig, sterk, fysiek goed gebouwd, emoties verbergen, een rokkenjager zijn en succesvol” zijn de “pijlers van mannelijkheid die een echte man probeert te bereiken”, maar “niemand bereikt ze allemaal”, wat “frustrerende problemen” veroorzaakt en tot “geweld om zichzelf te laten gelden” leidt, legt hij uit.